Hoe herken je dat je huisdier mogelijk stikt?

Verstikking bij honden en katten ontstaat vaak door botjes, harde snacks of speelgoed dat vast komt te zitten in de mond, keel of luchtpijp. Het is belangrijk om snel de signalen te herkennen, omdat verstikking levensbedreigend kan zijn.

  • Hevig hoesten of kokhalzen
  • Met de poten naar de bek grijpen
  • Piepen, gieren of geen geluid kunnen maken
  • Overmatig kwijlen
  • Paniekgedrag of onrustig heen en weer lopen
  • Blauw verkleuren van tong of tandvlees (ernstige verstikking)

Let op: vergelijkbare klachten kunnen ook ontstaan bij oververhitting of stress. Wees alert op de context en observeer zorgvuldig.

Wat moet je absoluut niet doen?

Veel goedbedoelde acties kunnen de situatie verergeren. Voorkom in ieder geval het volgende:

  • Niet in de keel porren met je vingers of voorwerpen – dit kan het object dieper duwen.
  • Geen water of eten geven – dit kan het probleem vergroten.
  • Niet op de buik drukken of hard schudden.
  • Geen Heimlich-manoeuvre proberen bij katten of kleine honden zonder instructie – dit kan ernstig letsel veroorzaken.

Wat doe je wél bij een verstikkend huisdier?

Blijf zo kalm mogelijk en volg de stappen hieronder. Hoe rustiger jij blijft, hoe kleiner de kans dat je huisdier in paniek raakt.

1. Controleer de bek voorzichtig

Open voorzichtig de bek en kijk of je iets ziet dat makkelijk te verwijderen is. Hard voer, stukjes kauwsnack of splinters van botjes kunnen soms direct zichtbaar zijn. Verwijder iets alleen als het makkelijk te pakken is met twee vingers of een pincet. Voel nooit diep in de keel.

Is er sprake van een kapotte nagel of een verwonding aan de bek door paniekgedrag? Lees dan ook dit artikel.

2. Laat je huisdier hoesten

Als er nog geluid is, kan het hoesten helpen om het object los te krijgen. Veel dieren weten instinctief hoe ze het eruit moeten krijgen.

3. Gebruik gecontroleerde klappen tussen de schouderbladen (grote honden)

Bij middelgrote tot grote honden kun je enkele stevige, gerichte klappen tussen de schouderbladen geven terwijl de kop naar beneden gericht is. Dit kan genoeg luchtdruk creëren om het object te verplaatsen.

Let op: pas dit niet toe bij katten of heel kleine honden. Hun bouw is te kwetsbaar.

4. Heimlich-manoeuvre voor honden (alleen indien strikt noodzakelijk)

Bij ernstige verstikking waarbij geen lucht meer binnenkomt en de hond bewust dreigt te raken, kun je de Heimlich-manoeuvre toepassen. Plaats je handen onder de ribbenkast en duw enkele keren krachtig omhoog richting het middenrif. Doe dit enkel als laatste redmiddel.

5. Ga direct naar de dierenarts als het object niet loskomt

Ook als je het idee hebt dat het object eruit is, is een dierenartscontrole verstandig. Splinters, botresten of beschadiging van de keel kunnen alsnog problemen veroorzaken.

Bij aanhoudende paniek, hoesten of slikproblemen kan dit ook duiden op andere irritaties of beschadiging.

Wanneer moet je met spoed naar de dierenarts?

  • Je huisdier krijgt geen lucht (stil, open mond, blauw tandvlees).
  • Het object is niet zichtbaar en zit mogelijk diep.
  • Je hebt Heimlich moeten toepassen.
  • Je vermoedt dat het om scherpe botresten gaat.
  • Je huisdier valt flauw of reageert minder alert.

Hoe voorkom je verstikking in de toekomst?

Veel gevallen van verstikking ontstaan door snacks of speeltjes die niet bij de grootte van het dier passen. Denk daarom aan:

  • Geef nooit gekookte botten – deze splinteren snel.
  • Gebruik kauwsnacks passende bij de grootte van je dier.
  • Vervang versleten speelgoed tijdig.
  • Laat je huisdier nooit onbeheerd kauwen op harde objecten.
  • Kies veilige snacks, zeker voor gulzige eters.

Heeft je hond of kat daarna diarree of overgeven door stress of ingeslikte deeltjes? Lees dan ook dit artikel.

Wanneer is het waarschijnlijk géén verstikking?

Soms lijken de symptomen op verstikking, maar is er iets anders aan de hand. Denk aan:

  • Een haarbal bij katten
  • Hevig niezen door een allergische reactie
  • Stress of angst, bijvoorbeeld na een schrikmoment
  • Een keelontsteking die pijn geeft bij het slikken

Let op de situatie waarin het begon: ontstond het tijdens eten of kauwen, of zomaar spontaan? Dat geeft vaak aanwijzingen.

Na de dierenarts – wat kun je thuis nog doen?

Na behandeling door de dierenarts kan de keel nog gevoelig zijn. Geef dan vooral zachte voeding, beperk wilde spelmomenten en observeer het ademhalen.

Komt er daarna toch benauwdheid of stressgedrag terug, bekijk dan ook ons artikel over stress en spanning om symptomen te duiden.