Welke geluiden kan een ketel maken en wat betekenen ze?

Verschillende geluiden geven verschillende problemen aan. Veelvoorkomende geluiden zijn:

  • Borrelend geluid: vaak lucht in de leidingen of te lage waterdruk.
  • Tikkend of bonkend geluid: uitzettende leidingen of vastzittende componenten.
  • Fluitend geluid: een defect of vervuild ventilator- of gaskanaal.
  • Zwaar brommend geluid: een pomp die niet goed draait of slijtage.
  • Knallende ontsteking: vertraagde gasontsteking, potentieel gevaarlijk.

Ongewone geluiden zijn altijd een signaal dat er iets speelt.

Wat moet je absoluut niet doen?

Om veiligheidsrisico’s te voorkomen, vermijd het volgende:

  • Niet zelf de ketel openen of onderdelen losmaken.
  • Niet doorgaan met verwarmen als de ketel knalt of brandlucht produceert.
  • Geen reset uitvoeren bij rook of gaslucht.
  • Niet de thermostaat hoger zetten om het probleem ‘weg te laten warmte’.

Ruik je brandlucht of zie je rook? Lees dan zeker ons artikel over elektrische brandlucht.

Wat moet je direct doen als de ketel vreemde geluiden maakt?

Met de volgende stappen kun je veilig bepalen wat er aan de hand is.

1. Controleer de waterdruk van de ketel

De ideale druk ligt meestal tussen 1,5 en 2 bar. Te lage druk zorgt vaak voor borrelende geluiden. Als de druk te laag is, kun je deze bijvullen volgens de handleiding van jouw ketel.

2. Ontlucht de radiatoren

Lucht in het verwarmingssysteem veroorzaakt borrelende en tikkende geluiden. Ontlucht alle radiatoren in huis en controleer daarna opnieuw de waterdruk.

3. Controleer of het geluid verandert wanneer de ketel start of stopt

Let op wanneer het geluid ontstaat: bij opstarten, tijdens het verwarmen of juist bij afkoelen. Dit helpt bij het herkennen van de oorzaak.

4. Kijk of er sprake is van lekkage of druppels

Druppelend water kan wijzen op een intern probleem, zoals een defect expansievat, lekkende leidingen of beschadigde pakkingen.

5. Schakel de ketel uit bij verdachte geuren of rook

Ruik je gas, brandlucht of zie je rook? Zet de ketel onmiddellijk uit via de noodschakelaar.

Bij rook in de meterkast, lees ook ons artikel Wat doe ik bij rook uit een stopcontact?

6. Reset de ketel alleen als er geen gevaar is

Soms geeft een ketel tijdelijk geluid door een foutcode. Reset alleen wanneer er geen rook, geur of lekkage is.

Wanneer moet je direct een monteur bellen?

  • De ketel maakt harde knallen of klappen (gevaarlijke ontsteking).
  • Er is sprake van fluitende of gierende geluiden.
  • Het geluid blijft terugkomen na ontluchten of bijvullen.
  • Je ruikt brandlucht of gas.
  • De ketel schakelt zichzelf regelmatig uit.
  • Er komt rook, condens of water uit de ketel zelf.

Moderne ketels zijn gevoelig en vereisen specialistische kennis.

Veelvoorkomende oorzaken toegelicht

  • Lucht in het systeem: zorgt voor borrelende geluiden en slechte verwarming.
  • Ketel die te heet wordt: veroorzaakt tikkende of knallende geluiden.
  • Kalkaanslag: oude huizen hebben vaak leidingen die verstopt raken, wat het water harder laat koken.
  • Versleten pomp: een brommend of zoemend geluid kan duiden op slijtage.
  • Defect expansievat: veroorzaakt drukproblemen en bonkende geluiden.

Wat kun je zelf controleren als de situatie veilig is?

  • Is de ketel up-to-date met onderhoud?
  • Zijn er nieuwe foutcodes verschenen op het display?
  • Verandert het geluid wanneer de thermostaat omhoog gaat?
  • Is het geluid nieuw of al langer aanwezig?

Bij twijfel altijd een professional inschakelen.

Hoe voorkom je problemen met de ketel?

  • Laat jaarlijks onderhoud uitvoeren door een erkend installateur.
  • Controleer waterdruk regelmatig.
  • Ontlucht radiatoren bij aanvang van elk stookseizoen.
  • Zorg voor goed geïsoleerde leidingen, vooral bij koude ruimtes.
  • Vermijd langdurig draaien op de maximale temperatuur.

Wanneer is het waarschijnlijk minder ernstig?

Niet alle geluiden betekenen direct gevaar:

  • Licht tikken door uitzettende leidingen bij warm worden.
  • Kort borrelen na lange tijd geen verwarming gebruikt te hebben.
  • Eenmalige brom bij het opstarten van de pomp.

Maar als je twijfelt of het nieuwe geluid aanhoudt, is controle altijd verstandig.