Waarom vonkt een waterkoker?
Vonken bij een waterkoker ontstaan meestal door een elektrisch probleem. Vaak voorkomende oorzaken zijn:
- Een defect verwarmingselement dat kortsluiting veroorzaakt.
- Vocht in het onderstel door morsen of condens.
- Beschadigde bedrading in de voet of stekker.
- Ophoping van kalkaanslag die warmte niet goed meer afvoert.
- Goedkope of versleten stekkerdozen die oververhit raken.
Vonken zijn altijd een teken van gevaar. Gebruik de waterkoker niet meer totdat de oorzaak is achterhaald.
Wat moet je absoluut niet doen?
Voorkom gevaar en vermijd deze handelingen:
- Nooit verder gebruiken om te ‘kijken of het stopt’.
- Geen water bij het apparaat gooien of morsen.
- Niet aan het snoer trekken of schudden wanneer er rook of vonken zijn.
- Geen goedkope opladers of stekkerdozen blijven gebruiken.
- De waterkoker niet openmaken als je geen kennis hebt van elektrische apparaten.
Komt de rook uit het stopcontact en niet uit de waterkoker zelf? Lees dan ook wat te doen bij rook uit een stopcontact.
Wat doe je wél bij een vonkende waterkoker?
Met de volgende stappen kun je de situatie snel veiliger maken.
1. Schakel de waterkoker direct uit
Zet de waterkoker uit en trek de stekker voorzichtig uit het stopcontact. Doe dit alleen als er geen rook of vlammen zijn. Gebruik nooit water om het apparaat te koelen.
2. Schakel de groep uit bij rook of knetteren
Versterkt het vonken zich, of hoor je knetterende geluiden? Ga dan direct naar de meterkast en zet de groep van de keuken uit.
Hoor je tegelijkertijd een sissend geluid in de meterkast? Lees dan het artikel wat te doen bij een sissend geluid.
3. Controleer de onderkant en stekker
Wanneer alles is afgekoeld, kijk dan of er smeltplekken, brandlucht of verkleuring zichtbaar zijn. Controleer vooral:
- De voet van de waterkoker
- De stekker en kabel
- Het stopcontact waarin de waterkoker zat
Zie je schade? Gebruik het apparaat dan nooit meer.
4. Ventileer de ruimte
Open ramen en deuren om rook en brandlucht te verwijderen. Dit maakt het eenvoudiger om te bepalen of er nog steeds iets verbrandt.
5. Gebruik de waterkoker niet meer totdat hij gecontroleerd is
Vervang de waterkoker of laat deze nakijken door een specialist. Meestal is repareren bij goedkope modellen niet de moeite waard en is vervangen veiliger.
Wanneer moet je direct 112 bellen?
- Er komen vlammen uit de waterkoker of het onderstel.
- Het vonken wordt sterker of verspreidt zich.
- De brandlucht wordt snel sterker.
- Het stopcontact of de muur wordt heet.
Bij twijfel altijd de woning verlaten en de hulpdiensten bellen.
Veelvoorkomende oorzaken verder uitgelegd
Vonken ontstaan vaak door een combinatie van factoren:
- Vocht: zelfs een kleine plas water kan interne delen aantasten.
- Kalkaanslag: zorgt voor oververhitting doordat warmte niet weg kan.
- Veroudering: na jaren gebruik slijten de contacten.
- Goedkope stekkerdozen: kunnen de stroomvraag van een waterkoker niet aan.
De waterkoker is een van de apparaten die veel vermogen vraagt. Daarom ontstaan problemen hier sneller dan bij lichte apparaten.
Wat kun je zelf controleren na het incident?
- Is de bodem verkleurd of gesmolten?
- Ruikt de waterkoker nog steeds naar verbrand plastic?
- Is het snoer beschadigd?
- Is het stopcontact of de stekkerdoos warm geworden?
Noteer opvallende bevindingen voor een elektricien of verzekering indien noodzakelijk.
Hoe voorkom je een vonkende waterkoker in de toekomst?
- Ontkalk de waterkoker regelmatig.
- Gebruik alleen stopcontacten met goede aarding.
- Gebruik nooit goedkope stekkerdozen voor apparaten met hoog wattage.
- Laat geen water morsen rondom de voet van de waterkoker.
- Vervang de waterkoker direct bij beschadiging of smeltplekken.
Wanneer is het waarschijnlijk onschuldig?
In enkele gevallen is er geen direct gevaar:
- Eenmalige lichte vonk bij het inpluggen (normaal bij sommige apparaten).
- Verbrand stof bij eerste gebruik van een nieuwe waterkoker.
Maar: blijft het apparaat vonken of ruiken? Dan moet je het nooit meer gebruiken.