Waarom ontstaan trillingen door bouw of verkeer?
Trillingen worden veroorzaakt door externe krachten die via de bodem of constructie worden doorgegeven. Veelvoorkomende oorzaken zijn:
- Heipalen of andere funderingswerkzaamheden.
- Slopen van gebouwen of zware machines.
- Zwaar vrachtverkeer dat regelmatig langsrijdt.
- Treinen of trams die vlakbij een woning passeren.
- Trillende compressoren, generatoren of aggregaten bij werkzaamheden.
Hoewel trillingen vervelend zijn, vormen ze slechts zelden direct gevaar.
Hoe herken je abnormale of gevaarlijke trillingen?
Let op de volgende tekenen die kunnen wijzen op structurele problemen:
- Scheuren in muren die groter worden of opnieuw verschijnen.
- Loslatende voegen of pleisterwerk.
- Rammelende ramen of deuren die spontaan bewegen.
- Trillende vloeren of plafonds tijdens werkzaamheden.
- Trillingen die steeds sterker worden en lang aanhouden.
Een combinatie van deze signalen kan betekenen dat de trillingen een structurele impact hebben.
Wat moet je absoluut niet doen?
Voorkom risico’s door het volgende te vermijden:
- Niet zelf muren openbreken of vloeren optillen om schade te zoeken.
- Geen zware meubels verschuiven tijdens trillingen (kan extra schade geven).
- Niet dichtbij machines of bouwzones gaan kijken.
- Geen aannames doen over de veiligheid zonder onderzoek.
Wat doe je wél bij trillingen door bouw of verkeer?
Gebruik onderstaande stappen om de situatie veilig en overzichtelijk te houden.
1. Noteer wanneer de trillingen optreden
Schrijf op welke dag, welk tijdstip en hoe lang de trillingen duren. Dit helpt bij meldingen aan de gemeente of aannemer.
2. Inspecteer je woning visueel
Loop je woning door en kijk naar nieuwe scheuren, verschuivingen van kozijnen, loszittend pleisterwerk of trillende objecten. Maak foto’s en bewaar deze.
3. Informeer bij de bouwplaats of aannemer
Vraag welk werk wordt uitgevoerd en of het normaal is dat je trillingen voelt. Grote projecten hebben een communicatiepunt voor bewoners.
4. Meld aanhoudende of sterke trillingen bij de gemeente
Gemeenten monitoren bouw- en verkeersprojecten en kunnen metingen laten uitvoeren als de trillingen te hevig worden.
5. Bel 112 bij acuut gevaar
Dit geldt wanneer muren scheuren, gevels bewegen of er instortingsgevaar is.
Zie je ernstige scheuren of loslatende gevel? Lees dan ook ons artikel over loslatende gevels.
Veelvoorkomende oorzaken verder uitgelegd
- Heiwerkzaamheden: veroorzaken diepe trillingen die zich via de grond verplaatsen.
- Vrachtverkeer: vooral op klinkerstraten kan dit schokgolven geven in oudere huizen.
- Sloopwerk: vallende puinmassa’s veroorzaken trilling en drukgolven.
- Openbaar vervoer: spoortrillingen zijn meestal laag, maar kunnen in oude woningen voelbaar zijn.
Wat kun je zelf controleren zonder risico?
- Nieuwe of groter wordende scheuren in muren of plafonds.
- Schuivende of rinkelende voorwerpen op planken.
- Losrakende kitranden bij ramen en deuren.
- Schade aan buitenmuren of bestrating.
Wanneer meerdere signalen tegelijk voorkomen, is controle door een bouwkundige verstandig.
Hoe voorkom je schade door trillingen in de toekomst?
- Zet kwetsbare spullen stevig vast op planken.
- Vervang verouderde kitranden en loszittend pleisterwerk tijdig.
- Stel vragen aan de aannemer over verwachte trillingen bij toekomstige projecten.
- Regel een bouwkundige nulmeting bij grote bouwprojecten in de buurt.
Wanneer zijn trillingen waarschijnlijk minder ernstig?
In veel gevallen gaat het om normale trillingen zonder structureel risico:
- Korte trillingen tijdens het langsrijden van een vrachtwagen.
- Lichte schokjes tijdens heiwerkzaamheden overdag.
- Rammelende ramen zonder scheuren of muurvervorming.
Toch is alertheid belangrijk, vooral in oudere woningen of bij aanhoudende trillingen.