Hoe herken je een instabiele of vallende schoorsteen?
Een schoorsteen die op instorten staat, geeft vaak duidelijke signalen. Let op:
- Scheuren in de bakstenen of voegen.
- Een schoorsteen die zichtbaar helt of verschoven is.
- Loszittende stenen of brokkelige delen.
- Scheuren in het dakvlak rondom de schoorsteen.
- Vreemde geluiden, vooral bij harde wind.
- Stenen of stukken metselwerk die al naar beneden zijn gevallen.
Zie je meerdere van deze signalen? Dan is er sprake van verhoogd instortingsgevaar.
Wat moet je absoluut niet doen?
Om gevaar voor jezelf of anderen te voorkomen, vermijd het volgende:
- Niet zelf op het dak klimmen om te kijken.
- Geen stenen of losse delen proberen te verwijderen.
- Niet onder de schoorsteen of vallende delen gaan staan.
- Niet wachten ‘tot de storm voorbij is’.
Een instabiele schoorsteen kan plotseling loskomen, vooral bij windstoten.
Wat moet je direct doen bij een vallende schoorsteen?
Handel snel en veilig. De onderstaande stappen helpen je de situatie onder controle te krijgen.
1. Verlaat direct het gebied onder en rondom de schoorsteen
Zorg dat niemand zich in de directe valzone bevindt. Dit geldt ook voor huisdieren en eventuele bezoekers.
2. Waarschuw huisgenoten en buren
Zeker bij rijtjeshuizen of twee-onder-een-kap kan schade overslaan naar de buren. Informeer direct iedereen in de omgeving.
3. Bel 112 bij acuut gevaar
Als de schoorsteen zichtbaar loskomt, naar beneden valt of grote stukken metselwerk afbrokkelen, bel dan direct 112. De brandweer kan het gebied beveiligen en verdere schade voorkomen.
4. Sluit de omgeving af
Gebruik lint, stoelen, containers of andere objecten om te voorkomen dat iemand in de gevarenzone komt. Ga nooit zelf op het dak.
5. Schakel een professionele dakdekker of constructeur in
Als er geen direct levensgevaar is maar wel schade, laat dan zo snel mogelijk een expert langskomen. Zij beoordelen of de schoorsteen gesloopt, hersteld of verstevigd moet worden.
Bij vermoeden van aanvullende schade aan muren of leidingen kan een bouwkundige keuring nodig zijn.
Wanneer moet je direct 112 bellen?
- De schoorsteen beweegt zichtbaar of dreigt verder los te komen.
- Er vallen stukken steen naar beneden.
- De schoorsteen helt sterk en kan elk moment omvallen.
- Er is gevaar voor voorbijgangers of omliggende woningen.
De brandweer kan de situatie veiligstellen en het gebied afzetten.
Wat zijn veelvoorkomende oorzaken van instortende schoorstenen?
- Stormschade door harde windstoten.
- Verouderd metselwerk waarbij stenen en voegen poreus worden.
- Slecht onderhoud van loodslabben en bevestiging.
- Vochtproblemen door lekkages die de constructie verzwakken.
- Trillingen of verzakkingen in de woning.
Veel schoorstenen op oudere woningen zijn niet ontworpen om extreme weersomstandigheden te doorstaan zonder regelmatig onderhoud.
Wat kun je zelf controleren nadat het gevaar is geweken?
- Zijn er scheuren zichtbaar in het dak of de binnenschouw?
- Is er waterschade ontstaan door een open dakgat?
- Zijn er stenen op auto’s, terrassen of paden gevallen?
- Ligt er puin in de dakgoot of tuin?
Maak foto's voor verzekering en schadeafhandeling.
Hoe voorkom je problemen met schoorstenen in de toekomst?
- Laat jaarlijks de schoorsteen inspecteren, vooral bij oudere woningen.
- Zorg dat loodslabben goed aansluiten en niet loskomen.
- Laat tijdig voegen vernieuwen en beschadigde stenen vervangen.
- Controleer de schoorsteen na iedere storm.
- Houd je dak vrij van zware mosgroei en vochtproblemen.
Wanneer is het waarschijnlijk minder ernstig?
Soms lijkt een schoorsteen instabiel terwijl het nog meevalt:
- Kleine oppervlakkige scheuren in de voegen.
- Licht verschoven voegen die geen structurele schade veroorzaken.
- Een regenkap die los zit en geluid maakt in de wind.
Toch blijft inspectie verstandig om erger te voorkomen.