Hoe herken je instortingsgevaar?
Een schuur of dak stort meestal niet zonder waarschuwing in. Let op deze signalen:
- Doorbuigende balken of golvende dakplaten.
- Scheuren in muren, vloer of dak.
- Hard gekraak of krakende balken.
- Een dak dat zichtbaar doorhangt.
- Stukken hout, dakpannen of platen die al zijn gevallen.
- Vochtplekken of rottend hout rond dragende delen.
Zie je één of meerdere van deze signalen? Dan is onmiddellijke actie nodig.
Wat moet je absoluut niet doen?
Voorkom gevaar door deze fouten te vermijden:
- Klim nooit de schuur of het dak in om zelf te kijken.
- Ga niet proberen puin te verwijderen zolang de constructie instabiel is.
- Gebruik geen ladders tegen een mogelijk instortende muur.
- Blijf niet in of naast het gebouw staan als je schade hoort verergeren.
- Laat geen kinderen of huisdieren in de buurt komen.
Een deels ingestorte constructie kan elk moment volledig bezwijken.
Wat doe je direct bij een ingestorte schuur of dak?
Volg deze stappen om de situatie veilig te houden:
1. Verlaat onmiddellijk het gebouw en de directe omgeving
Zorg dat niemand in of naast de schuur staat. Instortingen kunnen zich razendsnel uitbreiden.
2. Waarschuw huisgenoten en buren
Vooral bij schuren die tegen erfgrenzen staan, kan instortingsgevaar overslaan naar andere structuren.
3. Bel 112 bij acuut gevaar
Als delen blijven vallen, de constructie nog verder inzakt of er mensen mogelijk vastzitten, bel dan direct de hulpdiensten.
4. Zet de omgeving af
Gebruik lint, containers, tuinstoelen of andere voorwerpen om te voorkomen dat iemand in de gevarenzone komt.
5. Sluit stroom en gas af indien relevant
Als er elektriciteit of gas aanwezig is in de schuur, schakel dit uit via de woninginstallatie om brandgevaar te voorkomen.
Ruik je brandlucht? Lees dan ook wat te doen bij elektrische brandlucht.
6. Maak foto's voor verzekering en schadeafhandeling
Documenteer alles vanaf een veilige afstand. Ga nooit de schuur in om extra foto's te maken.
Wanneer moet je direct 112 bellen?
- Er zitten mensen of dieren vast in het puin.
- De constructie blijft instorten of verschuiven.
- Er is risico dat muren omvallen naar openbare ruimte of buren.
- Er ontstaat rook, brandlucht of vonkvorming.
De brandweer kan de situatie veiligstellen en verdere instorting voorkomen.
Veelvoorkomende oorzaken van instortingen
- Stormschade: harde wind kan dakplaten lostrekken of constructies omduwen.
- Houtrot: dragende balken verliezen draagkracht.
- Verzakkingen: slechte fundering of wateroverlast.
- Te zware belasting: bijvoorbeeld door natte sneeuw of opgeslagen goederen.
- Veroudering: constructies die jarenlang niet zijn onderhouden.
Oudere schuren en daken zijn extra gevoelig voor schade door verwaarlozing of weersinvloeden.
Wat kun je zelf controleren zodra het veilig is?
- Zijn er gebinten of balken zichtbaar doorgezakt?
- Zitten er scheuren in buitenmuren of dakranden?
- Ligt er puin verspreid over erf of tuin?
- Zijn voertuigen, gereedschap of dieren getroffen?
Blijf altijd op afstand bij ernstige schade.
Hoe voorkom je instortingsgevaar in de toekomst?
- Laat oude schuren periodiek inspecteren door een bouwkundige.
- Repareer houtrot, lekkages en scheuren op tijd.
- Verwijder zware sneeuwlast van daken indien veilig mogelijk.
- Vervang oude of verzakte balken.
- Controleer de schuur na elke storm op nieuwe schade.
Wanneer is het waarschijnlijk minder ernstig?
Niet elke beschadiging betekent dat de schuur volledig instort:
- Kleine scheuren in pleisterwerk.
- Kromgetrokken dakplaten zonder structurele schade.
- Beschadigde dakbedekking zonder constructief probleem.
Toch is inspectie door een professional verstandig bij elke vorm van vervorming of doorbuiging.