Hoe herken je dat een boom om dreigt te vallen?
Er zijn meerdere signalen die wijzen op instabiliteit van een boom. Let vooral op:
- Schuine stand die nieuw of sterker is geworden.
- Opbollende grond of omhoogkomende wortels aan één kant.
- Scheuren in de stam of grote takken.
- Dorre bovenkruin of plotseling bladverlies.
- Losse schors of zichtbaar rottend hout.
- Takken die afbreken zonder duidelijke reden.
- Beschadiging door storm, bliksem of aanrijding.
Een boom kan snel instabiel worden, vooral bij natte grond en harde wind.
Wat moet je absoluut niet doen?
Om gevaar voor jezelf en anderen te voorkomen, vermijd het volgende:
- Klim niet in de boom om hem te inspecteren.
- Ga nooit onder een hellende boom staan.
- Probeer de boom niet zelf om te zagen of te stabiliseren.
- Rijd geen voertuigen onder of vlak langs de boom.
- Gebruik geen touwen om een boom recht te trekken — dit is extreem gevaarlijk.
Een boom onder spanning kan plotseling bezwijken.
Wat doe je direct bij omvalgevaar?
Gebruik onderstaande stappen om de situatie snel en veilig te houden.
1. Houd afstand en waarschuw anderen
Sluit de omgeving rond de boom af. Houd minimaal 1,5 keer de hoogte van de boom als veilige afstand.
2. Verwijder geen voertuigen of spullen die onder de boom staan
Dit brengt je in de gevarenzone. Wacht totdat professionals ter plaatse zijn.
3. Bekijk of de boom eigendom is van de gemeente of van jezelf
Een boom op de stoep, in een plantsoen of langs de weg is meestal eigendom van de gemeente. Een boom in je tuin valt onder privébeheer.
4. Bel de gemeente bij gevaarlijke situaties
Gemeenten hebben een calamiteitennummer voor omvallende of beschadigde bomen. Zij sturen een boomverzorger of noodteam.
5. Bel 112 bij acuut gevaar
Dit geldt wanneer de boom op een huis, weg of persoon dreigt te vallen, of wanneer de situatie direct levensgevaar oplevert.
Als de boom constructies beschadigt, zoals daken of gevels, lees dan ook het artikel over loslatende gevels.
Veelvoorkomende oorzaken van instabiliteit bij bomen
- Rot of schimmel in de stam of wortels.
- Wortelschade door graafwerkzaamheden.
- Stormschade door harde wind of rukwinden.
- Verzakte grond door regen of overstroming.
- Verouderde bomen die zwakker zijn geworden.
Wat kun je zelf controleren zonder risico?
- Of de boom alleen scheef staat of ook beweging vertoont in de grond.
- Of er grote, nieuwe scheuren in de stam zijn ontstaan.
- Of er takken bungelen die binnenkort kunnen afbreken.
- Of er wortels zichtbaar omhoog zijn gekomen.
Kom niet dichterbij als je ziet dat de situatie verslechtert.
Hoe voorkom je omvalgevaar in de toekomst?
- Laat bomen periodiek controleren door een gecertificeerde boomverzorger.
- Snoei grote takken in overleg met een professional.
- Bescherm boomwortels tegen graafwerkzaamheden.
- Let op scheuren of rottende delen en meld dit tijdig.
Wanneer is het waarschijnlijk minder ernstig?
Niet elke scheve of beschadigde boom vormt direct gevaar:
- Een boom die al jarenlang licht scheef staat zonder verandering.
- Kleine oppervlakkige beschadigingen aan de bast.
- Lichte stormschade zonder zichtbare scheuren of wortelschade.
Toch blijft het verstandig om regelmatig controles te laten uitvoeren, vooral bij oudere bomen of na zware storm.